13 Sep Έξυπνοι τρόποι για να προστατέψω την όραση των παιδιών από τις οθόνες
Είναι γεγονός ότι τα παιδιά περνούν περισσότερο χρόνο από ποτέ μπροστά σε ψηφιακές οθόνες είτε στα πλαίσια της εκπαίδευσης είτε για λόγους ψυχαγωγίας. Η έκθεση αυτή μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς την ευημερία των παιδιών, συμπεριλαμβανομένης και της υγείας των ματιών τους.
Συνήθη προβλήματα που προκαλούνται από την παρατεταμένη μη σωστή χρήση της οθόνης χωρίς τα απαραίτητα διαλείμματα :
- Κόπωση των ματιών. Οι μύες γύρω από το μάτι, καταπονούνται από τη συνεχιζόμενη χρήση. Εστιάζοντας στην οθόνη και ιδιαίτερα σε συνδυασμό με μη ιδανικό φωτισμό, μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολίες συγκέντρωσης, πονοκεφάλους και αίσθημα βάρους που επικεντρώνεται γύρω από τα μάτια.
- Θολή όραση. Η προσπάθεια εστίασης για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς το αντανακλαστικό προσαρμογής προκαλώντας «σπασμό» στο σύστημα εστίασης του ματιού, με αποτέλεσμα ένα παιδί να βλέπει θολά όταν κοιτάζει μακριά από την οθόνη. Ορισμένες μελέτες δείχνουν επίσης ότι η χρήση υπολογιστή μπορεί να τροφοδοτήσει αυξανόμενα ποσοστά μυωπίας αν και αυτό δεν έχει πλήρως αποσαφηνιστεί.
- Ξηρά μάτια. Η παραμονή σε μία οθόνη οδηγεί ασυναίσθητα σε μειωμένο ανοιγοκλείσιμο βλεφάρων αφήνοντας τα μάτια στεγνά και ερεθισμένα. Επίσης όταν οι οθόνες βρίσκονται ψηλότερα από όσο ενδείκνυται από το οπτικό πεδίο, τα άνω βλέφαρα τείνουν να ανοίγουν ευρύτερα – επιταχύνοντας την εξάτμιση της φυσικής υγρασίας του ματιού.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;
Αυστηρά όρια στον συνολικό χρόνο οθόνης. Παρόλο που ο χρόνος των παιδιών αυξήθηκε σημαντικά στη διάρκεια της πανδημίας η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής ενθαρρύνει τους γονείς να κάνουν ό, τι μπορούν για να διατηρήσουν κάποια ισορροπία μεταξύ του ψηφιακού και πραγματικού κόσμου, συστήνοντας συγκεκριμένες ώρες ανά ηλικιακές ομάδες.
Ύπνος. Τα παιδιά δεν πρέπει να κοιμούνται με συσκευές στα υπνοδωμάτια τους (τηλεοράσεις, υπολογιστές, smartphones) καθώς το μπλε φως που εκπέμπεται από τις οθόνες μπορεί να καταστείλει την παραγωγή μελατονίνης από τον εγκέφαλο, η οποία αποτελεί μέρος του συστήματος που ρυθμίζει τον κύκλο του ύπνου, διαταράσσοντας τον. Επιπλέον, συστήνεται η αποφυγή της έκθεσης σε οθόνες για 1 ώρα προ ύπνου καθώς οι έντονες παραστάσεις που δημιουργούνται (ειδικά στα βίαια βιντεοπαιχνίδια) μπορεί να επηρεάσουν τον ύπνο.
Άσκηση. Η συστηματική σωματική δραστηριότητα καθημερινά για τουλάχιστον 60 λεπτά μειώνει τον χρόνο παραμονής μπροστά σε οθόνες και αποτελεί εναλλακτική που προάγει τη σωματική και ψυχική υγεία αλλά και την υγεία των οφθαλμών. Το ενεργό παιχνίδι είναι η καλύτερη άσκηση για μικρά παιδιά. Το εξωτερικό παιχνίδι μπορεί επίσης να είναι μια εξαιρετική “προπόνηση” για την όραση των παιδιών – δίνοντάς τους την ευκαιρία να επικεντρωθούν σε διαφορετικές αποστάσεις και να εκτεθούν στο φυσικό φως του ήλιου.
Συχνά διαλείμματα. Τα παιδιά συχνά απορροφώνται χωρίς μέτρο σε αυτό που κάνουν, ώστε να μην παρατηρούν συμπτώματα καταπόνησης των ματιών. Υπενθυμίστε τους να κάνουν διαλείμματα. Θυμηθείτε τον κανόνα 20/20/20: κοιτάξτε μακριά από την οθόνη κάθε 20 λεπτά, εστιάστε σε ένα αντικείμενο που απέχει τουλάχιστον 20 πόδια (6 μέτρα), για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Επιπλέον, τα παιδιά πρέπει να απομακρύνονται από την οθόνη για τουλάχιστον 10 λεπτά κάθε ώρα. Ένας απλός χρονοδιακόπτης μπορεί να βοηθήσει το παιδί σας να θυμηθεί, όπως επίσης και προγράμματα λογισμικού που απενεργοποιούν την οθόνη σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Συχνό ανοιγοκλείσιμο βλεφάρων. Φαίνεται πως μπροστά στις οθόνες μειώνεται κατά ήμισυ ο ρυθμός που ανοιγοκλείνουμε τα μάτια μας, οδηγώντας έτσι σε ξηροφθαλμία. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να ανοιγοκλείνει τα μάτια πιο συχνά ειδικά όταν κάνει διαλείμματα. Ενυδατικές οφθαλμικές σταγόνες ή υγραντήρας δωματίου μπορεί να βοηθήσουν σε επίμονη ξηροφθαλμία. Αποφύγετε ανεμιστήρες ή κλιματιστικά που χτυπούν στο πρόσωπο.
Θέση οθόνης. Η οθόνη του υπολογιστή πρέπει να είναι 10-15 μοίρες χαμηλότερα από το ύψος των ματιών, γιατί στην αντίθετη περίπτωση ανοίγουν τα μάτια ευρύτερα και στεγνώνουν πιο γρήγορα. Ορισμένοι ειδικοί προτείνουν την τοποθέτηση οθονών συσκευών με βάση τον κανόνα 1/2/10(μονάδα μέτρησης πόδια): κινητά τηλέφωνα ιδανικά σε απόσταση 30 εκατοστών , επιτραπέζιες συσκευές και φορητούς υπολογιστές περίπου στα 60 εκατοστά και περίπου 3 μέτρα για οθόνες τηλεόρασης (ανάλογα με το πόσο μεγάλη είναι η οθόνη). Η προσαρμογή του μεγέθους της γραμματοσειράς – ειδικά σε μικρές οθόνες – ώστε να είναι διπλάσιο από το μέγεθος που μπορεί το παιδί να διαβάσει άνετα, μπορεί επίσης να μειώσει την κόπωση των ματιών.
Κατάλληλος φωτισμός. Για να μειωθεί η κόπωση των ματιών, ο φωτισμός θα πρέπει να είναι περίπου το μισό από αυτό που θα ήταν για άλλες δραστηριότητες, όπως η γραφή ή χειροτεχνίες. Προσπαθήστε να τοποθετήσετε τους υπολογιστές έτσι ώστε το φως από ακάλυπτα παράθυρα, λάμπες και φωτιστικά γενικής χρήσης να μην φωτίζουν απευθείας στις οθόνες. Μειώστε τη φωτεινότητα της οθόνης σε πιο άνετο επίπεδο για προβολή.Τα παιδιά που φορούν γυαλιά μπορεί να έχουν επίσης μια αντί- ρεφλέξ επίστρωση.
Tακτικός έλεγχος όρασης. Οι τακτικές εξετάσεις όρασης είναι σημαντικές και εξασφαλίζουν την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση προβλημάτων όρασης που πολλές φορές τα παιδιά τα ίδια δεν τα επικοινωνούν.
Χρειάζεται το παιδί μου γυαλιά που φιλτράρουν το μπλε φως;
Μπορεί να έχετε ακούσει για ειδικά γυαλιά που φιλτράρουν το μπλε φως που εκπέμπεται από υπολογιστές και άλλες οθόνες. Παρόλο που δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το μπλε φως είναι επιβλαβές για τα μάτια, μπορεί να δυσκολέψει τα παιδιά να κοιμηθούν και να συμβάλει στην καταπόνηση των ματιών, ωστόσο, εφαρμόζοντας τις οδηγίες και κυρίαρχα απενεργοποιώντας τις οθόνες μία ώρα προ ύπνου και χρησιμοποιώντας τον κανόνα 20/20/20, είναι αρκετό για να αποτραπούν οι δυσμενείς επιπτώσεις του.
Πηγή: Αmerican Academy of Pediatrics