28 Feb Γιατί είναι τόσο σημαντική η σχολική ετοιμότητα και πώς την αξιολογούμε;
Η Α’ Δημοτικού είναι καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξη της ακαδημαϊκής πορείας κάθε παιδιού καθώς μια καλή αρχή μπορεί να αποφέρει επιτυχή αποτελέσματα.
Αντίθετα η πρώιμη σχολική αποτυχία μειώνει σημαντικά την αυτοπεποίθηση ενός παιδιού και κατ’ επέκταση το κίνητρο του για μάθηση.
Για να έχουμε όμως καλούς μαθητές, πρώτα πρέπει να έχουμε έτοιμους μαθητές και αυτό δεν καθορίζεται αποκλειστικά και μόνο από την χρονολογική τους ηλικία.
Τι εννοούμε σχολική ετοιμότητα
Εννοούμε την επάρκεια ενός παιδιού σε βασικές δεξιότητες, ώστε να ανταποκριθεί στις εκπαιδευτικές απαιτήσεις του σχολείου, δίνοντάς του έτσι την ευκαιρία για μία αποτελεσματική και επιτυχή φοίτησή στην Α’ Δημοτικού.
Στην Ελλάδα το μοναδικό κριτήριο για την εγγραφή ενός παιδιού στο σχολείο είναι είναι η χρονολογική ηλικία των 6 ετών, καθώς θεωρητικά τα περισσότερα παιδιά πληρούν τις προϋποθέσεις ένταξης, σε αυτή την ηλικία.
Παρακάμπτεται όμως έτσι ο βαθμός ωριμότητας κάθε παιδιού, καθώς αρκετά παιδιά, ακόμα και χωρίς εγγενείς δυσκολίες, μπορεί να έχουν διαφορετικό ρυθμό στην εκμάθηση και χρήση νοητικών λειτουργιών.
Γιατί έχει τόση αξία η σχολική ετοιμότητα
Είναι αλήθεια πως το ελληνικό μοντέλο εκπαίδευσης δεν δέχεται εύκολα διαφοροποιήσεις, είναι αρκετά δομημένο και άκαμπτο, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα προσαρμογής παιδιών βιολογικά πιο ανώριμων.
Παιδιά με τέτοιες δυσκολίες έχει παρατηρηθεί ότι μπορεί να βιώσουν έντονο στρες και να εγκαταλείψουν πιο εύκολα την προσπάθεια, αρνούνται τη συμμετοχή τους σε οποιαδήποτε μαθησιακή διαδικασία, δεν πιστεύουν στον εαυτό τους, και συχνά οδηγούνται σε σχολική αποτυχία.
Κατά συνέπεια, τίθεται σε κίνδυνο η πορεία τους τόσο σε ακαδημαϊκό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
Επειδή λοιπόν τα πρώτα σχολικά βιώματα είναι σημαντικά, είναι σκόπιμο το παιδί να ξεκινάει το σχολείο με τις μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας.
Τι είναι και τι πετυχαίνουμε με το Α’ Τεστ
Το Α΄ Τεστ είναι μια δοκιμασία που γίνεται στα παιδιά που φοιτούν στο νηπιαγωγείο και μας απαντά στο ερώτημα αν το παιδί μας είναι σχολικά έτοιμο και ώριμο, για να παρακολουθήσει την Α΄ δημοτικού. Αν δηλαδή θα μπορεί να γράφει, να διαβάζει, αν θα έχει αναπτυγμένη τη μαθηματική σκέψη και αντίληψη, και τέλος αν έχει όλες τις συναισθηματικές ικανότητες που απαιτεί η μαθητική ζωή, δηλαδή να μπορεί να συγκεντρώνεται, να προσέχει τον δάσκαλο και να προσαρμόζεται η συμπεριφορά του στους μαθητικούς κανόνες της τάξης.
Καταστάσεις δηλαδή που μπορούν να προληφθούν εάν οι γονείς έχουν την κατάλληλη ενημέρωση και η διάγνωση τυχόν αποκλίσεων είχε γίνει έγκαιρα.
Πώς εφαρμόζεται το Α’ Τεστ και πόσο διαρκεί
Η σχολική ετοιμότητα μετράται με συγκεκριμένες αναπτυξιακές δοκιμασίες σχεδιασμένες έτσι ώστε να εντοπίζουν γρήγορα και έγκαιρα παιδιά υψηλού κινδύνου για μαθησιακές δυσκολίες και σχολική αποτυχία.
Ο εξεταστής αξιολογεί μέσα από διαδραστικές δοκιμασίες
- την κριτική ικανότητα,
- τις γλωσσικές αναλογίες,
- την αφαιρετική σκέψη (μαθηματικά),
- τον οπτικοκινητικό συντονισμό (γραφή),
- την οπτική αντίληψη (ανάγνωση),
- την αδρή κινητικότητα (γυμναστική) και
- τις ακολουθίες (γραπτή έκφραση).
Περιλαμβάνει επίσης και συμπληρωματικές κλίμακες για υπερκινητικότητα- διάσπαση προσοχής όπως και τη συμπεριφορά κατά την εξέταση
Είναι απλό και σύντομο στη χρήση του και η συνολική διαδικασία διαρκεί περίπου 30 λεπτά. Η βαθμολόγηση γίνεται αυτόματα και αποκλειστικά σε ηλεκτρονικό υπολογιστή, πράγμα που μειώνει σημαντικά την υποκειμενική κρίση του εξεταστή
Ποια παιδιά πρέπει να ελέγχονται
Ο έλεγχος απευθύνεται σε όλα τα παιδιά ηλικίας 5-6 ετών, ιδανικά λίγους μήνες πριν φοιτήσουν στην Α’ Δημοτικού. Αυτή η εποχή είναι η πιο κατάλληλη ώστε να υπάρχει η δυνατότητα σύντομης εκπαιδευτικής παρέμβασης σε παιδιά που βαθμολογούνται με οριακά σκορ
Τα παιδιά βέβαια που θα επωφεληθούν περισσότερο από τη διαδικασία είναι:
- Όσα παιδιά προβληματίζουν τις νηπιαγωγούς ή τους γονείς.
- Όσα, κυρίως αγόρια έχουν γεννηθεί προς το τέλος του χρονολογικού έτους σύμφωνα με το οποίο γίνεται η εγγραφή στο σχολείο.
- Όσα έχουν παράγοντες κινδύνου για μαθησιακές δυσκολίες π.χ. προωρότητα, χαμηλό για τη διάρκεια κύησης βάρος γέννησης, αισθητηριακές δυσκολίες, οικογενειακό ιστορικό, περιβάλλον πολιτισμικής αποστέρησης.
- Όσα παιδιά έχουν δυσκολία στη συγκέντρωση προσοχής ή δια/χές συμπεριφοράς.
Σκοπός του Α’ Τεστ δεν είναι να αποτρέψει την έναρξη φοίτησης κάθε παιδιού από το σχολείο αλλά αντίθετα να συμβάλλει θετικά στην καλύτερη προετοιμασία τους.
Σε περίπτωση οριακής απόδοσης του παιδιού, σχεδιάζεται ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης, διαμορφωμένο σύμφωνα με τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες κάθε του παιδιού αλλά και δραστηριότητες καθοδήγησης της οικογένειας, ώστε να προετοιμαστεί κατάλληλα για τη νέα σχολική χρονιά. Στην περίπτωση που το αποτέλεσμα της αξιολόγησης μας δείξει ότι το παιδί δεν είναι έτοιμο να φοιτήσει στην Α’ Δημοτικού, θα πρέπει να γίνει στοχευμένη παρέμβαση από ειδικό ή ειδικούς για βοηθήσουν το παιδί να κατακτήσει τις απαραίτητες δεξιότητες και να στηρίξουν το ίδιο και την οικογένειά του. Με τον τρόπο αυτό, εξασφαλίζονται καλύτερες προϋποθέσεις για την ομαλή ένταξή του στο σχολικό πλαίσιο και τη βίωση επιτυχίας σε όλους τους τομείς της ζωής του.
Η διενέργεια του Α’ Τεστ μπορεί να γίνει μόνο από επαγγελματίες υγείας που έχουν εκπαιδευτεί ειδικά.
Μπορείτε να βρείτε την επικαιροποιημένη λίστα πιστοποιημένων συνεργατών σε όλη την Ελλάδα στον ακόλουθο σύνδεσμο https://atest.gr/